پروپوزال طرح پشتیبان
همه افراد طیف اتیسم نقاط قوت، ضعف و تواناییهای متفاوتی دارند،مهم است که بدانید این ها چگونه بر یادگیری و پیشرفت آنها تاثیر میگذارند همچنین باتوجه به سطح متفاوت افراد طیف اتیسم در زمینه مهارت های مختلف زندگی می بایست برنامه دقیقی جهت رشد آنان در نظر گرفت.
به منظور ارائه برنامه دقیق برای نوجوان، نیاز به دریافت اطلاعاتی در رابطه با نقاط قوت ، ضعف، علایق، نحوه یادگیری، مشکلات فرد و میزان مهارت های او می باشد. این اطلاعات می بایست در طیف وسیعی از محیط ها و با استفاده از منابع مختلف جمع آوری شود. که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- خانواده: یک منبع کلیدی اطلاعات هستند، زیرا آن ها از علائق، رفتارها، توانایی ها، نقاط قوت و ضعف فرزندشان و آنچه ممکن است باعث ایجاد استرس و بهم ریختگی آنان شود آگاهی دارند.
- مربیان: مربیانی که با افراد طیف اتیسم کار می کنند، می توانند اطلاعاتی درباره نحوه رفتار نوجوان در کلاس، میزان مشارکت او، آستانه تحمل و مواردی از این قبیل ارائه دهند، آن ها با مشاهده دقیق نوجوان و بررسی او در کلاس منبع خوبی در فرایند ارزیابی و شناخت نوجوان هستند؛ چراکه آنان مستقیم با نوجوانان کار می کنند و به نوجوان کمک می کنند تا مهارت های لازم را در خود ایجاد کنند.
- نوجوان: صحبت با فرد اتیسم و بررسی او در جوانب مختلف می تواند منجر به جمع آوری اطلاعات مفیدی جهت شناخت بیشتر و بهتر او گردد.
- استفاده از پرسشنامه و چک لیست های ارزیابی: این چک لیست ها که در حوزه های مختلفی همچون شناخت رفتار، بررسی میزان استقلال، مهارت های ارتباطی- اجتماعی، شناختی، حرکتی و…. هستند می توانند به تدوین برنامه مناسب برای نوجوان کمک کننده باشند.
لازم به ذکر است که جمع آوری اطلاعات و ارزیابی نوجوان جهت ارائه برنامه مناسب به او فرایندی همه جانبه است که نیاز به پیگیری مداوم دارد، لذا انتخاب فردی به عنوان مسئول جهت انجام این کار تحت عنوان پشتیبان می تواند کمک کننده باشد.
در واقع پشتیبان فردی است که سعی می کند از منابع مختلف همچون خانواده و متخصصین اطلاعات مفیدی در رابطه با نوجوان دریافت کند، به بررسی نوجوان بپردازد، با والدین در ارتباط باشد تا به نوجوان برای پیشرفت و تاثیر گذاری بیشتر کلاس های آموزشی کمک کند.
لازم به ذکر است که هنگام پشتیبانی از نوجوانان طیف اتیسم برای رسیدن به توانمندی بیشتر باید موارد زیر را به دقت مورد توجه قرار داد:
- تعامل مثبت با دانش آموز
- تعامل مثبت با والدین
- تعامل مثبت با مربیان
- تلاش جهت ارائه پیشنهادات و انتقادات سازنده
- مشاهده دقیق نوجوان
- پگیری منظم و هفتگی طبق دستورالعمل های برنامه پشتیبانی
- ثبت گزارش ها و اطلاعات دریافت شده
در نتیجه با توجه به ضرورت مطرح شده در رابطه با حضور پشتیبان و هدف مجموعه باور در راستای رشد نوجوانان تصمیم برآن شد تا برنامه ای با رویکرد منسجم و هماهنگ تحت عنوان برنامه پشتیبانی به مدت 8 هفته طرح ریزی شود، در این طرح 12 خانواده که فرزندشان از کلاس های مجموعه در حال استفاده بودند انتخاب و به 3 دسته 4 نفری تقسیم شدند.
برای هر گروه 4 نفره 1 پشتیبان در نظر گرفتیم. این پشتیبان ها دارای وظایفی هستند که در ادامه به توضیح بیشتر خواهیم پرداخت،
هرکدام از پشتیبان ها می بایست:
- به صورت هفتگی با والدین در ارتباط باشند.
- به بررسی نوجوان در کلاس ها بپردازند.
- با مربی نوجوان در ارتباط باشند.
- به برگزاری جلسات با والدین بپردازند.
- به تکمیل فرم های هفتگی مربوط به نوجوان بپردازند.
- پرسشنامه های مربوط به ارزیابی را از والدین و مربیان پیگیری کنند.
- به مشاهده دقیق و شناسایی زمینههای مورد علاقه و توانایی نوجوان و همچنین مهارتهایی که نیاز به رشد بیشتر دارند بپردازند.
- با واحد آموزش مجموعه جهت بررسی اطلاعات به دست آمده از نوجوان در ارتباط باشند.
در نهایت پس از 8 هفته اطلاعات مفیدی از نوجوان به دست خواهد آمد که می تواند به طرح ریزی برنامه آموزشی بهتر برای نوجوان کمک کند، اطلاعاتی درباره روند نوجوان در این مدت به والدین ارائه دهد و به ارتباط بیشتر بین مجموعه و خانواده منجر شود.
امید است با اجرای اولیه این طرح بتوانیم در دوره های بعد افراد بیشتری را جهت ارائه خدمت در نظر بگیریم.
قواعد کاری پیشتیبان
پشتیبان کیست؟ پشتیبان فردی است که که با نوجوان، خانواده، مربیان و واحد آموزش در ارتباط است و فعالیت های مرتبط با نوجوان را پیگیری می کند. در حال حاضر هر پشتیبان 4 توانخواه دارد و شرح وظایفی دارد که در زیر توضیح داده خواهد شد.
شرح وظایف
- فرم پشتیبان ها به صورت هفتگی از مربیان و خانواده پیگیری شود .؛ این فرم شامل: پیگیری رفتار نوجوان در منزل و کلاس می شود و در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
- فرم بررسی نوجوان پس از یک ماه با کمک واحد آموزش تکمیل گردد. )به این صورت که نتایج حاصل از چک لیست ها و پرسشنامه ها به پیشتیبان ها گفته شده و آنان در فرم مربوطه وارد می کنند و بقیه موارد شامل بررسی علایق، توانایی ها و عادات و ویژگی های اخلاقی نوجوان توسط پشتیبان تکمیل می گردد
- فرم های تکمیل شده پشتیبان ها به وا حد آموزش به صورت سیستمی ارائه شود.
- پرسشنامه هایی که از طریق واحد آموزش ارائه می شود، پیگیری و تکمیل گردد.
- در ابتدای حضور نوجوان با او صحبت شود و فرم اولیه ارتباط با نوجوان تکمیل گردد.
- در ابتدای هفته چهارم با نوجوان مجدد صحبت شود و فرم ثانویه ارتباط با نوجوان تکمیل گردد.
- تصمیمات و پیشنهادات در خصوص مراجعین به واحد آموزش ارائه گردد .
- جلسات ماهیانه برای والدین به صورت فردی یا گروهی برگزار شود. (موضوعاتی که باید در جلسه مطرح شود در فرم جلسات والدین ذکر شده است.)
- گزارش از جلسات برگزار شده برای خانواده ها در فرم مربوطه تکمیل گردد و به واحد آموزش ارائه شود.
- فایل مشخص و جداگانه ای به صورت سیستمی برای هر نوجوان ایجاد شود.
- پشتیبان ها می بایست پرسشنامه های مربوط به مربیان را تا قبل از تمام شدن یک ماه و پرسشنامه های مربوط به خانواده را طی هفته اول به واحد آموزش ارائه دهند.
شرح تکمیل پرسشنامه ها
تعداد پرسشنامه ها 8 عدد بوده و شامل پرسشنامه مشکلات رفتاری، مهارت های حرکتی، مهارت های شناختی، چک لیست بلوغ، مهارت های خودیاری، مهارت های استقلال، مدیریت مالی و زمان و مهارت های ارتباطی- اجتماعی می باشد.
- پرسشنامه رفتاری، شناختی و مهارت حرکتی و چک لیست مهارت ارتباطی- اجتماعی می بایست هم از طرف خانواده و هم از طرف مربی تکمیل شود. درنتیجه یک نسخه برای مربیان و یک نسخه برای والدین گرفته شود.
- علاوه بر این چک لیست های بلوغ، استقلال، مهارت خودیاری، مدیریت مالی و زمان، مهارت ارتباطی-اجتماعی نیز توسط خانواده تکمیل می گردد.